آذربایجان‌لی آیدین و یازار، حسن راشدی 1333 جی گونش ایلینده (1954 میلادی ) آذربایجانین بو گونکو اردبیل اوستانینین ،گئرمی (موغان) شهری‌نین موران بولومونده یئرلشن ظاهرا / زاهرا/ زهراکندینده، دونیایا گؤز آچیب.

ایلک تحصیلاتی‌نی و آلتینجی صینیفه قدر اؤز دونیایا گؤز آچدیغی کندینده و " بیرونی زهرا " آدیندا اوخولدا،اورتا تحصیلینی دوققوزا کیمی ده گئرمی‌ده و " خواجه نصیر " آدیندا مکتب ده اوخودو و

1348 گونش ایلینده 15 یاشی وارکن تئهرانا کؤچدو. دبیرستانین اوچ ایلینی تئهراندا اوخودو و یوکسک تحصیلاتی‌نی الکترونیک ریشته‌سینده تئهران و آمئریکادا بیتیردی. و ائله اؤز ریشته‌سینده ایشه  باشلادی.

موهندیس حسن راشدی 1356 ایل‌لریندن تورکجه کیتاب‌لارین یاییلماسی آزاد اولدوقدان سونرا آنا دیلی و اؤز هویتی حاقدا آرتیق اوخوماغا و دوشونمه‌یه باشلادی. 1357 اینقیلابیندان سونرا « وارلیق» ، « یولداش » کیمی تورکجه درگی‌لری اوخویاراق، تئهرانین دمشق خیاوانیندا قورولان آذربایجان انجومنی / انجمن آذربایجان دا سورک‌لی ایشتراک ائتدی. بو انجومنده موهندیس راشدی آذربایجان‌لی شاعیرلر، یازارلار، ادیب‌لر و سیاست آدام‌لاری ایله تانیشدی. بو شخصیت‌لردن بیری ده آذربایجانین آدلیم یازاری گنجعلی صباحی ایدی کی جناب راشدی اونونلا گؤروشرکن اونون تجروبه‌لریندن  فایدالاناراق تورکجه یازیب اوخوماق فونون‌لاری‌نی اؤیرندی.

زهتابی بویوک ایراده ایله پان فارس‌لار و فارس شوونیزمی نین تاریخی یالان لارین آچیب، یالانچی آزری (تورک یوخ غئیری تورک بیر قوم) نظریه سین تاریخی آشغال دان لیغا آتیب و آذربایجان ی اولدوغو کیمین 70000 ایل دن بری تورک لرین یوردو اولماغین ثوبوت ائدیب. پروفسور زهتابی بویوک چالیشماق ایلا ایلامیلر، سومرلر، مادلار، اشکانیلر، اورارتولار، ماننالار، لولوبیلر، قوتیلر، هوریلر، و.... تورک اولماق لارین ثبوت ائتدی.

پروفسور دکتر محمدتقی زهتابی‌نین بیوقرافیسی اوز دیلیندن

1302 ینجی ایلین اذر آیی‌نین 22 سینده شبیسترده ، کیریشچی عاییله‌سینده دوغولدوم.

1309 ونجو تازا آچیلمیش دوولتی مدرسه‌یه گئدیب 1315 ینجی ایلده ابتدایی التینجی کیلاسی قورتاردیم.

1317 ینجی آیلده تبریزه گلیب، اوچ ایل فیوضات اورتا مکتب‌ینده دوققوزونجو کلاسی بیتیردیم.

1320 ینجی ایلده تبریز دانیشسراسینا داخل اولوب اورانی بیتیردیکدن سونرا 1322 1323 ونجو ایل‌لرده رشدیه ادب اورتا مکتب لرینده معلیم‌لیک ائتدیم.

1320 1324 ونجو ایل‌لرده تبریزده حاجی یوسف شعارین کلاسلاریندا عربجه کاتولیک‌لر کلیاسیندا فرانساجانی اویرندیم.

1325 ینجی ایلده آذربایجان دئموکرات فیرقه‌سی واسیطه‌سی ایله تبریزده دانشگاه آچیلدی من بو دانشگاهین ادبیات فاکولته‌سینه قبول اولموش ایلک طلبه‌لردن ایدیم.

1327 ینجی ایلده عالی تحصیل آلماق اوجون قاچاق شورویه گئتدیم، حیزب-ی توده و دئموکرات فیرقه‌سی رهبرلری‌نین گوسته‌ریشی ایله ایکی ایل زیندانا محکوم اولوب سیبیری‌ه گونده‌ریلدیم سونرا دوشنبه شهرینه سورگون اولدو.

1333 ونجو ایلده باکی یا گلیب بئش ایل سوره‌سینده باکی دوولت اونیورسیته سی‌نین آذربایجان دیل و ادبیات فاکولته‌سینی بیتیریب عئینی زاماندا همین اونیورسیته‌نین شرق‌شناسلیق فاکولته‌سینده عرب دیلینی تدریس ائتمه‌یه باشلادیم و بو ایل‌لرده عرب ادبیاتی اوزره (ابونواسین حیات و یارادیجیلیغی) موضوعوندا اثریمدن مودافعه ائدیب، اوچ ایل سونرا ایسه دوچنت لقبی آلدیم . باکی دا اولدوغوم ایل‌لرده آذربایجان دئموکرات فرقه‌سی رهبرلری‌نین مخالفتی نتیجه‌سینده هئچ نه چاپ ائتدیره بیلمه‌دیم.

1350 ینجی ایلده عراقا گئتدیم و اورادا باغداد اونیورسیته‌سینده فارس دیلی و اسکی تورک دیلینی تدریس ائتدیم و یازدیغیم علمی اثرلر اساسیندا باغداد اونیورسیته‌سی منه پروفسورلوق لقبی  وئردی.

1358 ینجی ایلده وطنه گلدیم تبریز اونیورسیته‌سینده آذربایجان تورکجه‌سی و عرب دیل‌لرینی تدریس ائتدیم

آنجاق ایکی ایل سونرا ...

ائومیده مطالعه و یازماقلا مشغول اولدوم.

دانلود کتاب-277 صفحه-50 مگا-

لینک دانلود

بولود قارا چورلو (سهند) 

  او در سال 1305در مراغه یکی از شهرهای عالم‌پرور آذربایجان، در خانواده‌ای از تبار قاراچورلو از ایلات مشهور و حماسه‌آفرین آذربایجان بدنیا آمد و در سال 1358 با جهان هستی وداع گفت. سهند یکی از بارزترین چهره‌های شعر مقاومت آذربایجان در دوره تسلط استبداد و ستم ملی است. او با برخورداری از استعداد سخنوری سرشار و سیراب نمودن از چشمه فیاض ادبیات فوکلوریک و بدایع زبان خلق و شعر شاعران نامور معاصر پا به عرصه شعر ترکی آذربایجانی نهاد.

 قاراچورلو از شاعران بنام معاصر ادبیات ترکی است که در تک تک اشعار حضور نماد، تاریخ و گوشه‌هایی از فرهنگ آذربایجان را می‌توان یافت. چنانچه در طول حیات شعری‌اش که با حیات زندگی‌اش سرانجامی داشت در صحنه شعر مقاومت آذربایجان حضور فعال داشته است.

Dede Korkut Destanları

حماسه دده قورقود

کتاب دده قورقود که از شاهکارهای ادبی-فولکوریک جهانی است،از یک مقدمه و 12 داستان تشکیل شده است.داستانها به نثر و نظم نوشته شده است و در خلال آنها انواع مختلف آثار ادبی شفاهی مانند بایاتی،نغمه،ضرب المثل و حتی مرثیه دیده میشود.
در این داستانها جسارت و مردانگی و قهرمانیها و عادات و معیشت و عقاید ترکان اغوز شرح داده شده و وطن خواهی و مهمان دوستی و محبت مادر و فرزند و حرمت زنان و خصلتهای انسانی ستوده شده است.داستانها از قسمتهای منثور و منظوم تشکیل شده و نثر داستانها ساده و به زبان مردم است
کتاب‌ «دده‌ قورقود» از آثار کلاسیک‌ جهان‌ به‌ شمار می‌رود.  با اینکه‌ حماسة‌ ملی‌ ترکان‌ محسوب‌ می‌شود، تنها به‌ تُرکان‌ تعلق‌ ندارد، بلکه‌متعلق‌ به‌ همة‌ جهانیان‌ است‌.