❇️شهر یئری(میراثی نه هزار ساله در خیاو ،آناتولی ،آستارا ،قوبوستان و....):
به تعبیر اهالی محل یورد یئری محوطه باستانی در روستای پیر آزمیان از روستا ها ی مشگین شهر(خیاو)یکی از بزرگترین میراث تمدن بشری که ارتباط هنر و اندیشه انسان با عناصر طبیعت از جمله سنگ را به خوبی نشان می دهد.
این داش بابا ها که بوسیله تورکان مورد تقدس واحترام واقع شده اند .عموماً در قبر یا کورگان دیده می شوند.البته ساخته های سنگی دوران برنز به صورت داش بابا و داش ننه و در دوران بعدی مثل ساکا ها وقبچاق –کومانها تداوم پیدا میکند و خود سندی است در رابطه با نظریه جدید اورمو که وطن اولیه اقوام تورک را نه در آلتای که در اسیای مقدم می داند.
به طوری که قدیمیترین داش بابا ها نه در التای بلکه در اسیای میانه پیدا شده اند.
موسی کاغان کاتلی در کتاب خود در سرزمین آلبان به اقوامی اشاره می کند که موهای بلندی داشته و از سنگ مجسمه هایی می ساختند و بر آن ستایش می کردند.وبرای آنها قوچ واسب و گاو قربانی می کردند .در اسکند رنامه نظامی گنجوی امده است که قبایل تورک بر این مجسمه های سنگی سجده می کنند وبر آن حرمت می گذارند.
هراسب سوار قیپچاق(از تورکانند)که از کنار انها می گذرد در این محل تیری می زند و چوپانان برای ان از گله خود گوسفند قربانی می کنند.منابع یونانی هم قید می کنند که یکی از قبایل ساکا(از تورکانند-اجداد تورکان اشکانی-در مطالب قبلی اثبات شده)برای حکمران زن خود سارینا (ساریانا)بر روی کورگانی(قبری به صورت تپه)که برایش تعبیه کرده بودند مجسمه بزرگی از وی گزاشته بودند.
در منابع چینی و تورکان آسمانی(امپراتوری گؤک تورک) برای فرهنگ داش بابا وبالبال تورکان مدارک بسیاری موجود است.
ابن فظلان(در سفرنامه خود که از سرزمین تورکان می گذشت)نیز از گذاشتن بالبالهای چوبی نزد اقوام اوغوز که تعداد آن بالبالها متناسب با تعداد دشمنانی که کشته اند بود سخن می گوید.
ابوقاضی بهادر خان از ساخت مجسمه کوچک شخص کشته شده ونگهداری آن در خانه سخن به میان می آورد.
در قرن سیزده سیاحان مشهوری همچون کارپینی و ولیلهام روبروک نیز از سنت داش بابا در بین اقوام تورک صحبت کرده اند.
(تورکان قیپچاق بر روی مزار مردگان خود گوشت وقیمیز(نوشیدنی مخصوص تورکان)می گذارد و روی قبر تپه ای که خانه در نظر گرفته می شود بنا می کنند و در مقابل ان مجسمه ای که صورتش به سمت شرق است می گذارند که ددر دست آن کاسه ای است )و...
❇️منبع:داش بابا نوشته پروفسور فریدون آغاسی اوغلو ،مترجم دکتر حامد همتی
@tarixbastan
قام ،آیین ، تاریخ و زبان باستان تورکان ✴️✴️✴️
