آذربایجانین کلاسیک اولدوزلاری
میرزا علی‌اکبر طاهرزاده صابر شاعر اجتماعی و انقلابی جمهوری آذربایجان بود.
او در ۱۸۶۲ در شهر شماخی آذربایجان زاده شد. در کودکی به مکتب رفت
و پس از دایر شدن مدارس جدید در باکو به مدرسه رفت.
در ۱۸۸۴ برای زیارت سفری به مشهد و سمرقند و بخارا کرد و مدتی هم به کربلا رفت.
مدت‌ها به فارسی و ترکی آذربایجانی غزل و قصیده می‌سرود.
عزیز
اوخوجولار! ائلیمیزین عزیز شاعیری صابیر حضرتلری ، ائلین دردین دوشوندوکده
یانا یانا آجی ساتیریک قالبینده اورک سوزلرین قلمه چکیرمیش. آنجاق صابیرین
اوره گین یاندیران چوخلو آداملار ایچینده ریا ائتمک ، خانلیق و هابئله هر
زادی پولدا مقامدا گوروب کاسیبین قانین سوروب حالین بیمه مزلیکدیر. بئله
اورک یاندیران آداملار هر زامان واردیر. ایشچی نین قانین سوروب یالنیز اوز
قازانجینین قئدینه قالانلار هر اولکه ده اولموشلارسادا قانماز موجوددورلار.
شاعیرین اورگی یوموشاق اولار. بئله بیر یئریشلری گوردوکده ایچه ریسی
یانارکن قلمین ایتیرتمگی اوزونه تکلیف سایار. صابیر ، ظولملری جامعه ده
گوردوکده داها علاجی طنز قالبینده سوزو یئتیرمکدن باشقا بیر زاد دَگیلمیش.
صابیرین شعرلرین اوخویاندا آدامین آغلاماغی گلیر. دئمک اولار شعرلرینده طنز
اولسادا دردیله قاریشیق و نیسگیللی بیر حالا مالیک اثردیرلر. آشاغیداکی (
پارادیر ) شعری ، صابیر حضرتلریندندیر. او ایسته ییر دییه کی آداملارین
چوخو هرزادی پارادا گوروب درین ظولملر ائدیرلر. یوخسا سئوگی ایله آنلاقی
پارا ایله آلماق اولماز. بیر یئرده سوز ایچینده سوز دئییر - باخین:
پارادیر
آدمی آدم ائیله ین پارادیر،
پاراسیز آدمین اوزو قارادیر!
قوی نه اصلین نجابتین اولسون،
نه نجیبانه حالتین اولسون،
باش – آیاق عیب ایچینده اولسان دا
تک بو عالمده دؤولتین اولسون؛
آدمی آدم ائیله ین پارادیر،
پاراسیز آدمین اوزو قارادیر!
اولماسین فهمین، عقلین، ادراکین،
وار نه غم، تا کی، واردیر املاکین؛
آتش خانه سوز ملت ایکن
هر کسین سجده گاهیدیر خاکین؛
آدمی آدم ائیله ین پارادیر،
پاراسیز آدمین اوزو قارادیر!
اولماییر اولماسین دا انصافین،
دوت قانین شیشه ایچره اصنافین،
تا کی، وار الده بئش بوچوق قوروشون
معتبر سن گؤزونده اشرافین؛
آدمی آدم ائیله ین پارادیر،
پاراسیز آدمین اوزو قارادیر!
رحمتلیک
صابیر حضرتلری نئجه طنز یارادماقدا گورکملی وارسا ائله عرفانی غزل
یاراتماقدادا گوجلو قلمه مالیک ایمیش. او غزل ساحه سینده دادلی عبارتلرله
سوزون جوهرین چکیبدیر. اونون غزللرینه دریندن باخاندا آدامین دونیاسی صفا
تاپیر.نمونه اولاراق بیرین اوخویاق:
آچما جمالینی
ای دل، آماندی، سرّینی بیگانه بیلمه سین!
آهسته زلف یارده یات، شانه بیلمه سین!
دوشدون خیال دانۀ خال اشتیاقینه،
ای مرغ رفع، تیزپر اول، دانه بیلمه سین!
ای یار، جان فدای قدوم مبارکین،
آهسته قیل خرام کی، همخانه بیلمه سین!
غیرت هلاک ائده ر منی، آچما جمالینی،
گؤسترمه شمعه رویینی، پروانه بیلمه سین!
بیر لحظه بزم یارده دلشادم، ای کؤنول،
آرام دوت، بو مطلبی بیگانه بیلمه سین!
ای آه سرد، اورما نفس زلف یاره سن،
بیر دم قرار دوت، دل دیوانه بیلمه سین!
زاهید ائدیرسه عشقده تکفیر صابیری
ظاهیر گؤزیله کعبه نی بتخانه بیلمه سین!