همگان میدانیم که  حرف ق مختص زبان تورکی می باشد ودر زبان فارسی همه کلمات با حرف  ق دخیل از تورکی وکمی از زبان عربی هستند.
✅قام:نام رهبران دینی تورکان باستان  و ((شامان)) اوغوزهاست.در کتاب دده قورقود نام  پدر بامسی بئیرک ،قامبورا(قام +بورا)ونام پدر باییندیرخان در ترکیب قام بئجان  به کار رفته است.
(1)ده قورقود دنیاسی،آنار رضا،ترجمه الله وئردی محمد صفحه 42
✅دیده می شود که واژه قام به صورت  کام وگام نیز مورد استفاده قرار گرفته قام ها همان کاهنان تورکان قدیمی بوده اند
(2)آلتایلاردان سهندیمیزه ،امید نیایش ،صفحه 318.
✅قامغان(قام خان)خان دین به عنوان پدر دین  و ریش سفید دین در بین  نسل وتبار ،و قبیله و اتحاد  قبیله به وجود آمده است.
(3)قام ،شامان ،میر علی سیدوف ،ترجمه صمد چایلی ،صفحه 33
✅قان:تورکان( امروزی) به کلمه خون قان می گویند.اما مفهوم اسطوره ای این کلمه در ترکیب اسامی بسیاری از روستاها به کار رفته است(پدر انسان)
(4)آذربایجان خالقینین سوی کؤکلرینی دوشونرکن ،میر علی سیدوف،ترجمه از تورکی ،ص اذربایجان سؤز آچیمی
✅در ترکیب لغت قامغان(قام +غان=خان=قان)و قاغان(خاقان) نیز مفهوم اساطیری قان این لغات را جهت می بخشد.از مفهوم رودقانسو (کانسو) مفهوم آب آفریننده و آب پدر مستقاد می گردد.این واژه نام ایالتی درمرزهای مغولستان است.
(5)تورانیان ،نادر بیات،صفحه 122
✅کلمه قان با قبول تغیرات فونتیکی در اشکال  خان و یا خاقان در ترکیب بسیاری اسامی استفاده شده است{پس از (آبا قاغان=ابا خان)تخت سلیمان دیگر مورد توجه فرمانروایان خاص قرار نگرفت}
(6)فرهنگ آذربایجانی ،فارسی بهزاد بهزادی ،ص65
✅کلمه کام -گام  در میان  هون ها(تورکان هون-قبیله ای باستانی)به صورت اش کام =آتا کام یعنی پدر شمن یا شمن دوست مورد استفاده قرار گرفته است و کلمه اش(əş)در تورکی باستان به معنی دوست و رفیق بوده است.
(7)تاریخ دیرین تورکان ایران ،محمد تقی زهتابی ،ترجمه علی احمد سرای ،ص 182
✅اوتوکن:در زمان امپراتوری گؤک تورک که در کتیبه های باستانی اورخون نیز آمده.اردوگاه اصلی خان بوده است
(8)تاریخ تورکان اسیای میانه ،و .بارتولد،ترجمه غفار حسینی ،ص113.
✅کلمه مرکب اوتوقان یا اوتوخان(اتوکن) از واژه های اوتو ،قان یا کان تشکیل یافته است.اوتو به معنی خا لق .قان یا کان نیز  همان خان است ،همچنین قان به معنی پدر نیز می باشد.
(9)قام شامان ،میر علی سیدوف ،ترجمه صمد چایلی ص67
کلمه قاغا بر گرفته و مختصر شده  از  کلمات باستانی قاغان=خاقان=قام خان .
جمع آوری توسط کانال تاریخ باستان تورکان
@tarixbastan
قام،آیین،تاریخ وزبان باستان تورکان    ✴️✴️✴️

آردینی اوخو(بقیه مطلب)
جمعه 30 آذر 1397